Τα πονηρά πνεύματα γνωρίζουν την φύση της ψυχής μας;

Ο Χριστός, ως ο πιο επιεικής διαιτητής και επόπτης των αγώνων μας, συγκρατεί την ισορροπία ανάμεσα σ’ εμάς και τους αντιπάλους μας (τα πονηρά πνεύματα), αναχαιτίζει την υπερβολική ορμή των εχθρικών εφόδων τους. Τα πονηρά πνεύματα γνωρίζουν την φύση της ψυχής μας;

Τα πονηρά πνεύματα γνωρίζουν την φύση της ψυχής μας;

Πρέπει να ξέρουμε ότι κάθε δαίμονας ασχολείται με κάποιο συγκεκριμένο πάθος, που φροντίζει πρώτα να το σπέρνει στην καρδιά του ανθρώπου και μετά να το καλλιεργεί. Μερικοί δαίμονες ασχολούνται με τα πάθη της ακολασίας, ενώ άλλοι με το πάθος της βλασφημίας. Άλλοι ξεσηκώνουν την οργή και τον θυμό. Άλλοι βυθίζουν τον άνθρωπο στη λύπη και άλλοι του προκαλούν κενοδοξία και υπερηφάνεια.

Ο καθένας τους πασχίζει να αιχμαλωτίσει την καρδία του ανθρώπου με το πάθος που ικανοποίει αυτόν τον ίδιο. Ωστόσο, δεν χύνουν όλοι ταυτόχρονα τα δηλητήρια τους, αλλά ένας-ένας ξεχωριστά και ανάλογα με το πόσο, που και πως θα τους το επιτρέψουν οι διαθέσεις και η άμυνα του ανθρώπου. Δεν συμβαίνει, για παράδειγμα, ένας άνθρωπος να παρακινείται σε ανόητα και αισχρά γέλια, ενώ ταυτόχρονα να βυθίζεται και να κατατρώγεται από τη λύπη. Επομένως, υπάρχει κάποια συνεργασία μεταξύ των δαιμόνων, αν και, ως ακατάστατοι και ασύνετοι που είναι, δεν μπορούν να τηρήσουν ανάμεσα τους πειθαρχία και τάξη.

Οι δαίμονες δεν έχουν σήμερα την ίδια δύναμη που είχαν άλλοτε, όταν ξεσπούσαν με αγριότητα εναντίον των παλαιών Πατέρων. Τώρα δεν μας αντιμάχονται φανερά παίρνοντας φρικιαστικές μορφές, αλλά μας επιτίθενται αόρατα και μας προξενούν μεγαλύτερη ζημιά. Πρέπει ωστόσο να γνωρίζουμε, ότι δεν έχουν όλοι οι δαίμονες ούτε την ίδια δύναμη, ούτε την ίδια αγριότητα, ούτε και την ίδια κακία. Οι αρχάριοι και αδύναμοι άνθρωποι πολεμούνται από τους πιο αδύναμους δαίμονες. Όταν όμως οι αθλητές του Χριστού θριαμβεύσουν εναντίον των πρώτων αυτών αντιπάλων τους, θα βρεθούν σταδιακά αντιμέτωποι με πιο σκληρές εχθρικές δυνάμεις.

Ο Χριστός, πάντως, ως ο πιο επιεικής διαιτητής και επόπτης αυτών των αγώνων, συγκρατεί την ισορροπία ανάμεσα σ’ εμάς και τους αντιπάλους μας (τα πονηρά πνεύματα), αναχαιτίζει την υπερβολική ορμή των εχθρικών εφόδων τους και επιπλέον, «μαζί με τον πειρασμό» μας χαρίζει «και την δύναμη, ώστε να μπορέσουμε να τον αντιμετωπίσουμε νικηφόρα και οριστικά». Αν δεν είχαμε αυτή τη βοήθεια, τότε ασφαλώς οι δαίμονες θα μας καταπόντιζαν.

Τα πονηρά πνεύματα δεν γνωρίζουν την φύση της ψυχής μας, ούτε μπορούν να εισχωρήσουν μέσα της. Μπορούν όμως, να διακρίνουν ποια είναι η κατάστασή της από τα έργα μας, τα λόγια μας, τις ενέργειές μας, τις κλίσεις μας. Τις σκέψεις, που δεν έχουν βγει ποτέ από τα βάθη της ψυχής μας, είναι αδύνατο να τις αντιληφτούν. Ακόμα και τους πονηρούς λογισμούς, που οι ίδιοι μας υποβάλλουν, δεν γνωρίζουν αν τους αποδεχθήκαμε ή όχι. Μπορούν μόνο να το συμπεράνουν, παρατηρώντας προσεκτικά ορισμένες εξωτερικές εκδηλώσεις ή σωματικές κινήσεις μας.

Μας προσβάλλουν, για παράδειγμα, με λογισμούς θυμού και οργής. Αν η προσβολή τους πλήξει την καρδιά μας, το διακρίνουν από μια σιωπηλή ταραχή, από έναν αγανακτισμένο αναστεναγμό, από την σύσπαση, την χλωμάδα ή το κοκκίνισμα του προσώπου μας. Αυτά είναι τα μέσα, με τα οποία η λεπτή νοημοσύνη τους, διακρίνει ποιος άνθρωπος έχει παραδοθεί σ’ ένα πάθος και σε ποιο ακριβώς πάθος. Και δεν είναι παράδοξο αυτό, εφόσον την ίδια δυνατότητα μπορεί να έχει και ένας έξυπνος άνθρωπος. Βλέποντας δηλαδή την εξωτερική εμφάνιση ή συμπεριφορά κάποιου συνανθρώπου του, μπορεί να συμπεράνει με ακρίβεια την εσωτερική του κατάσταση! Πόσο, λοιπόν, περισσότερο θα μπορούν να το κάνουν αυτό οι δαίμονες, οι οποίοι ως πνεύματα είναι πολύ πιο ευαίσθητοι και πολύ πιο οξυδερκείς από τους ανθρώπους;

Άγιος Κασσιανός ο Ρωμαίος